شیوه نامه حمایت از ایجاد و برگزاری رشته‌های تحصیلی راهبردی در دانشگاه‌های کشور برای اجرا به دانشگاه‌ها ابلاغ شد.

شیوه نامه جدید برای توسعه رشته‌های تحصیلی راهبردی در ایران

به گزارش خبرگزاری مهر، شیوه نامه حمایت از ایجاد و برگزاری رشته‌های تحصیلی راهبردی در دانشگاه‌های کشور در راستای توجه ویژه به رفع نیازهای کشور در علوم و فناوری‌های راهبردی و مطابق با اسناد بالادستی کشور از جمله سیاست‌های کلی علم و فناوری ابلاغی مقام معظم رهبری و نقشه جامع علمی کشور مطابق با مصوبه جلسه ۹۷۱ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی به تاریخ جهت اجرا ابلاغ شد.

هدف از ایجاد رشته‌های تحصیلی راهبردی چیست؟

این شیوه نامه با هدف شناسایی و به روزرسانی رشته‌های تحصیلی راهبردی در وزارت، تسهیل و تسریع توسعه رشته‌های تحصیلی و اقدامات پژوهشی و فناوری و بین المللی مرتبط در حوزه‌های راهبردی، رفع موانع اجرای رشته‌های تحصیلی راهبردی در دانشگاه‌های منتخب، اشتراک منابع و ظرفیت‌های دانشگاه‌های منتخب جهت اجرای رشته‌های راهبردی و حمایت هدفمند از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری اعضاء هیات علمی، پژوهشگران و دانشجویان فعال در حوزه‌های علمی و فناوری‌های راهبردی تدوین شد.

فهرست و محدوده رشته‌های راهبردی هرساله توسط معاونت آموزشی وزارت اعلام و به روزرسانی می‌شود.

کمیته حمایت از رشته‌های راهبردی

کمیته حمایت از رشته‌های راهبری از معاون آموزشی وزارت علوم (رئیس کمیته)، معاون پژوهشی وزارت (نائب رئیس کمیته)، مدیر کل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی (دبیر کمیته)، مدیر کل گسترش آموزش عالی، مدیر کل سیاستگذاری و برنامه ریزی پژوهشی، مدیر کل مربوطه در معاونت فناوری و نوآوری، یکی از مشاورین وزیر، رئیس مرکز همکاریهای بین المللی وزارت، رئیس موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، رئیس موسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، نماینده معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان در سطح معاون یا رئیس مرکز، معاونان آموزشی دانشگاه‌های مشارکت کننده در برنامه حمایت سالیانه به دعوت دبیر کمیته با حق رأی و دانشمندان و مدیران منتخب به دعوت دبیر کمیته با حق رأی تشکیل می‌شود.

فرآیند شناسایی و حمایت از رشته‌های راهبردی

حوزه‌های رشته‌های راهبردی به دانشگاه‌های منتخب توسط معاونت آموزشی با همکاری معاونت پژوهشی وزارت اعلام می‌شود. در هر حوزه یک دانشگاه محوری و تعدادی دانشگاه همکار از میان دانشگاه‌های منتخب شناسایی می‌شود و تحت عنوان کارگروه مأموریتی حوزه راهبردی شناخته می‌شوند دانشگاه محوری موظف به هماهنگی و پی گیری مصوبات کمیته با همکاری دانشگاه‌های همکار تا حصول نتیجه خواهد بود.

کدام رشته‌ها به‌عنوان رشته‌های راهبردی شناخته می‌شوند؟

رشته‌های تحصیلی راهبردی در هر حوزه توسط دانشگاه محوری و دانشگاه‌های همکار شناسایی می‌شود و برنامه درسی رشته و شرایط اجرا و پذیرش دانشجو و حمایت‌های مورد نیاز در آن مشخص و به کمیته پیشنهاد می‌شود.

برنامه درسی، رشته، شرایط اجرا، دانشگاه‌های حائز شرایط اجرای رشته از میان دانشگاه‌های منتخب و تعداد پذیرش دانشجو و حمایت‌های مورد نیاز در کمیته تصویب و پس از تائید معاون آموزشی و معاون پژوهشی وزارت بنابر موضوع حمایت و در صورت نیاز تائید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری موارد جهت اجرا به بخش‌های مجری در وزارت و دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود.

در هر رشته حداقل دو دانشگاه یا موسسه پژوهشی بایستی با هم مشارکت کنند مشارکت لزوماً به معنی اجرای دو مدرکی رشته تحصیلی نیست بلکه باید در قالب توافقات حاصله در کمیته توافق نامه اجرای مشترک و بهره مندی از زیر ساخت‌ها و اساتید یکدیگر را به امضا برسانند.

حمایت‌های پیش بینی شده در راستای اجرای رشته‌های تحصیلی راهبردی

براساس این شیوه نامه دانشگاه‌های منتخب که رشته‌های تحصیلی راهبردی را اجرا می‌کنند حمایت می‌شوند، برنامه درسی رشته تحصیلی راهبردی توسط مجموعه‌ای متشکل از دانشگاه محوری و دانشگاه‌های همکار تدوین می‌شود و پس از تصویب کمیته بدون نیاز به طرح در کارگروه‌های علمی شورای عالی برنامه ریزی آموزشی جهت اجرا به تصویب کمیسیون برنامه ریزی درسی محتوا و سرفصل رشته‌های تحصیلی می‌رسد.

بنابر شرایط پیش بینی شده در اجرای رشته‌های مصوب کمیته، درخواست‌های دانشگاه‌های منتخب برای ایجاد رشته در دانشگاه به طور مستقیم در جلسه شورای گسترش آموزش عالی طرح و اجرایی می‌شود.

ظرفیت پذیرش دانشجویان مطابق با مصوبات کمیته جهت درج در دفترچه آزمون سراسری توسط سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور توسط معاونت آموزشی اعلام می‌شود.

در سال‌هایی که زمان درج در دفترچه آزمون سپری شده است درخواست‌های پذیرش به شورای هدایت استعدادهای درخشان جهت اجرا ارائه می‌شود.

معاونت پژوهشی بر اساس نیازهای حمایتی مصوب نسبت به ارائه امکانات آزمایشگاهی و کارگاهی و پیگیری‌های مورد نیاز تا حصول نتیجه اقدام خواهد کرد و به این منظور حمایت ویژه و فوری از نیازهای آزمایشگاهی دانشگاه‌های منتخب مطابق مصوبات کمیته انجام خواهد داد.

نشریات مصوب کمیته از شماره اول حائز رتبه‌بندی مورد تائید معاونت پژوهشی خواهند بود ومشمول حمایت‌های مالی این معاونت جهت بین المللی‌سازی در سال اول خواهند شد.

در سال‌های آتی با توجه به شاخص‌های معاونت پژوهشی رتبه‌بندی نشریات مصوب انجام خواهد شد.

دانشگاه‌های منتخب در رشته‌های راهبردی در اولویت جذب هیات علمی

جذب هیات علمی با همکاری مرکز جذب و مرکز نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت برای دانشگاه‌های منتخب در رشته‌های راهبردی در اولویت است.

حمایت‌ مالی ویژه از دانشجویان دکتری رشته‌های راهبردی

معاونت پژوهشی با همکاری معاونت آموزشی موظف به پیگیری پرداخت پژوهانه ماهیانه به دانشجویان رشته‌های راهبردی در مقطع دکتری تخصصی جهت حضور تمام وقت به عنوان پژوهشگر آزاد در دانشگاه است.

در صورت تصویب کمیته استقرار شرکت‌ها و هسته‌های فناور در مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری دانشگاه‌ها با تائید معاونت فناوری و نوآوری در اولویت ویژه قرار می‌گیرد. سایر حمایت‌ها بنابر موضوع و تصویب کمیته در دستور اجرا قرار خواهد گرفت و به فهرست حمایت‌ها اضافه خواهد شد.

معاونت آموزشی با همکاری معاونت پژوهشی موظف به ارائه پیشنهاد ایجاد مرکز حمایت از رشته‌های راهبردی برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ است. گزارش عملکرد کمیته و اجرای مصوبات آن هر ۳ ماه توسط دبیرخانه کمیته به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ارائه می‌شود.

تسهیل همکاری‌های بین المللی در رشته‌های تحصیلی راهبردی

مرکز همکاری‌های علمی بین المللی وزارت موظف به تسهیل همکاری‌های بین المللی در رشته‌های تحصیلی راهبردی اجرا شده است.

این شیوه نامه در ۸ ماده و ۷ تبصره در جلسه ۹۷۱ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجراست.