کارشناسی ارشد آموزش محور دوره‌ای با محوریت آموزش است که پایان نامه ندارد.

به گزارش مسترتست، به طور کلی دو شیوه آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته وجود دارد:

• شیوه آموزشی – پژوهشی (که برخی به اشتباه آن پژوهش محور می‌گویند.)
• شیوه آموزش محور

در این مطلب به توضیح ارشد آموزش محور و تفاوت‌های این دو دوره خواهیم پرداخت.

کارشناسی ارشد ناپیوسته چیست؟

مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته در واقع دوره‌ای است که فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی با شرکت در آزمون کارشناسی ارشد که از سوی سازمان سنجش برگزار می‌شود، در آن پذیرفته می‌شوند.

متقاضیان این مقطع با توجه به رشته‌ای که در آن تحصیل می‌کنند، باید حدود ۲۸ تا ۳۲ واحد درسی را بگذرانند تا بتوانند مدرک کارشناسی ارشد ناپیوسته را دریافت کنند.

مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته از سال ۱۳۹۰ به دو صورت آموزشی – پژوهشی و آموزش محور برگزار می‌شود.

* در مقابل دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته، دوره کارشناسی ارشد پیوسته است که داوطلبان کنکور سراسری (بعد از گرفتن دیپلم) به صورت مستقیم در مقطع کارشناسی ارشد پذیرفته می‌شوند و دیگر نیازی به شرکت در آزمون ارشد ندارند.

کارشناسی ارشد آموزشی – پژوهشی چیست؟

ارشد آموزشی و پژوهشی که برخی به اشتباه به آن پژوهش محور هم می‌گویند، تا سال ۱۳۸۹ تنها شیوه آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد در ایران بود و پذیرش دانشجو در تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور فقط به این روش صورت می گرفت.

اشتباه بودن عبارت «کارشناسی ارشد پژوهش محور» از آن جهت است که این دوره آموزشی با محوریت پژوهش نیست، بلکه ترکیبی از آموزش و پژوهش است. دوره پژوهش محور اساسا مربوط به مقطع دکتری تخصصی است که با تمرکز با رساله دکتری برگزار می‌شود. برای اطلاعات بیشتر درمورد دکتری پژوهش محور کلیک کنید.

پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته غالبا برای همین شیوه آموزشی و پژوهشی صورت می‌گیرد. این شیوه، روشی است که محتوای برنامه آن مشتمل بر واحدهای درسی و پایان نامه می باشد.

کارشناسی ارشد آموزش محور چیست؟

تحصیل در دوره کارشناسی ارشد آموزش محور با محوریت آموزش و به صورت واحدهای درسی و بدون پایان نامه است که گذراندن حداقل ۲ و حداکثر ۴ واحد سمینار (تحقیق و پژوهش نظری) در آن الزامی است و در سایر موارد عین مطابق آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته آموزشی – پژوهشی می باشد.

نگذراندن پایان نامه در این شیوه تحصیل مزایا و معایب خود را دارد. داوطلبانی که به هر علتی تمایلی به اخذ پایان نامه ندارند، می‌توانند در هنگام انتخاب رشته کارشناسی ارشد، در صورتی که رشته‌محل آموزش محور برای رشته آنها وجود داشته باشد آن را انتخاب کنند.

در مقابل، برخی بر این باورند که پذیرش در مقطع دکتری با داشتن مدرک کارشناسی ارشد آموزش محور چندان ساده نیست. چرا که مصاحبه کنندگان گمان می‌کنند که فارغ التحصیلان این روش، کمتر با مفاهیم روش تحقیق و اجرای پژوهش آشنا هستند. البته این فکر چندان هم بیراه نیست؛ اما نباید تصور کرد که دانش آموختگان ارشد آموزش محور امکان پذیرش در دوره دکتری را ندارند. چرا که با داشتن رزومه پژوهشی، می‌توان این ضعف را پوشش داد و به اساتید مصاحبه کننده نشان داد که داوطلب در زمینه پژوهش توانمندی های لازم را دارد.

تعداد واحدهای کارشناسی ارشد آموزش محور

تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی ارش حداقل ۲۸ و حداکثر ۳۲ واحد است. مدت مجاز تحصیل دوره کارشناسی ارشد چهار ترم (۲ سال) است و امکان افزایش مدت تا حداکثر دو ترم وجود دارد.

معایب کارشناسی ارشد آموزش محور

مهم‌ترین عیبی که برای دوره آموزش محور مقطع کارشناسی ارشد شمرده می‌شود، همان موضوع شانس کمتر برای قبولی دوره دکتری است که بالاتر توضیح داده شد.

اما علاوه بر این، برخی معتقدند که دوره کارشناسی ارشد با هدف آماده کردن دانشجویان برای پژوهش و یادگیری مسیر تحقیق علمی است. با حذف پایان نامه از مقطع کارشناسی ارشد، ماهیت مقطع ارشد زیر سؤال می‌رود، فارغ‌التحصیلان کیفیت آموزشی و پژوهشی لازم را نخواهند داشت و آسیب بزرگی به بنیه علمی دانشگاه وارد می‌شود.

موضوع مهم دیگر درخصوص پذیرش دکتری بدون آزمون استعداد درخشان است. دانشجویان و فارغ التحصیلان دوره ارشد آموزش محور نمی‌توانند به صورت بدون کنکور در مقطع دکتری پذیرفته شوند؛ چرا که برای قبولی دکتری استعداد درخشان دانشگاه آزاد شرط نمره پایان نامه ملاک است و در دانشگاه سراسری هم کسب امتیاز مشخصی از مقاله مستخرج از پایان نامه مدنظر است.

اعتبار مدرک کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) آموزش محور

مدرک این دوره آموزشی کاملا معتبر و مورد تایید وزارت علوم است. بنابراین نگرانی بابت اعتبار مدرک به لحاظ قانونی وجود ندارد. اما امکان برخوردهای سلیقه‌ای با اعتبار مدرک مثلا از سوی اساتید مصاحبه کننده مقطع دکتری وجود دارد که راهکار آن در همین مطلب گفته شده است.

اپلای با ارشد آموزش محور

محدودیتی برای پذیرش در مقطع دکتری خارج از کشور و ادامه تحصیل با مدرک آموزش محور نیست. چرا که مدرک این دوره معتبر و قابل ترجمه است. قابل توجه است که بر اساس آیین نامه های موجود، اعتبار مدرک کارشناسی ارشد با پایان نامه و بدون پایان نامه تفاوتی با هم ندارد.

مقایسه دوره ارشد آموزشی – پژوهشی و آموزش محور

تبدیل کارشناسی ارشد پژوهش محور (آموزشی پژوهشی)‌ به آموزش محور

درخصوص دانشگاه های سراسری، چنانچه دانشجویی تمام واحدهای آموزشی  دوره را با میانگین کل حداقل ۱۴ گذرانده باشد ولی نتواند یا نخواهد از پایان نامه خود دفاع کند باید در مدت مجاز تحصیلی، معادل تعداد واحد پایان نامه و طبق نظر گروه آموزشی، واحد یا واحدهای درسی مرتبط با رشته تحصیلی را اخذ و میانگین کل حداقل ۱۴ بگذراند تا در دوره مذکور به شیوه آموزشی دانش آموخته شود. نوع شیوه دانش آموختگی در دانشنامه قید می شود.

برای تغییر به شیوه آموزش محور، تمام واحدهای آموزشی (۲۴ واحد درس و ۲ واحد سمینار) باید با میانگین کل حداقل ۱۴ پاس شده باشند.

درخصوص دانشگاه آزاد، برای تبدیل دوره از آموزشی پژوهشی به کارشناسی ارشد آموزش محور، دانشجو باید کلیه واحدهای آموزشی شامل جبرانی، اصلی، انتخابی تخصصی را با کسب حداقل میانگین ۱۴ گذرانده باشد. همچنین، دانشجو باید وظایف آموزشی خود را وفق مقررات آموزشی دانشگاه تا زمان ارائه تقاضا انجام داده و هیچگونه منع آموزشی نداشته باشد.

دانشجو در ترمی که انتخاب واحد پایان نامه می،کند چنانچه پس از گذشت شش ماه یک ترم تحصیلی نتواند مراحل اجرای فرآیند پایان نامه را به اتمام برساند و در صورت تایید استاد راهنما مبنی بر عدم توانایی دانشجو در انجام پایان نامه دانشجو، در ترم بعدی می‌تواند به جای پایان نامه ۶ واحد درسی انتخاب نماید.

دانش آموختگانی که بر اساس این شیوه نامه فارغ التحصیل شوند در مدارک تحصیلی آنها عنوان شیوه آموزش محور قید خواهد شد و لذا از امتیازات دانش آموختگان -آموزشی پژوهشی بهره مند نخواهند شد.

همچنین، دانش آموختگان شیوه آموزشی مجاز به تحصیل در دوره دکتری تخصصی بدون آزمون دانشگاه آزاد اسلامی نمی باشند.